Cùng với Hamlet, Macbeth – The King of Scotland cuối cùng cũng đã đến với khán giả Việt vào trung tuần tháng 11 vừa qua. Macbeth là một trong những vở bi kịch kinh điển, nổi tiếng và ngắn nhất của đại thi hào William Shakespeare (Anh Quốc). CGV Việt Nam phát hành Macbeth của đạo diễn Jusin Kurzel với tên gọi Quyền lực chết và một tấm poster đỏ rực ấn tượng và không thể nào đẹp hơn. Nhưng có lẽ, nhiều khán giả đã không thể hiểu rõ cốt truyện và thông điệp của phim nên đã bỏ về sau 15 phút, 20 phút, 30 phút và nửa hiệp đầu của bộ phim, rạp trống trơn và chỉ có những người thật sự muốn hiểu về Shakespeare và đã đọc/học trước đó, họ muốn ở lại để hiểu: Tại sao ở liên hoan phim Cannes, khi phim chấm dứt, khán giả đã vỗ tay không dứt 10 phút liên tục dành cho vở diễn. Và phải có lý do để ImdB chấm 7.5/10 cho một áng văn chương không dễ dàng truyền tải trên màn ảnh rộng.
Các nhân vật trong phim gồm có:
Michael Fassbender trong vai Macbeth.
Marion Cotillard trong vai Lady Macbeth, tức vợ của Macbeth.
David Thewlis via King Duncan
Sean Harris trong vai Macduff, thane of Fife tức công tước xứ Fife.
Elizabeth Debicki, người từng xuất hiện với vai phản diẹn trong The Man of the U.N.C.L.E trong vai vợ của Macduff, tức Lady Macduff; Paddy Considine trong vai tướng Banquo, người từng kề vai sát cánh với Macbeth trong trận đánh quân Nauy xâm lượng lãnh thổ Scotland của vua Duncan…
Và sự xuất hiện của 3 nhân vật bí ẩn ở đầu phim, theo nguyên tác, đó chính là 3 mụ phù thuỷ đã xuất hiện và tiên đoán tương lai, vận mệnh của Macbeth: Hail! Macbeth, King of Scotland. (Vạn tuế Macbeth, vua của Scotland.)
Ở khuôn khổ bài viết này, chỉ có thể giới thiệu sơ qua vài nhân vật điển hình, theo mạch phim của đạo diễn Justin, nếu đi sâu vào nguyên tác, mọi người sẽ thấy có nhiều điều thú vị của văn chương Anh Quốc mà Williams Shakespeare đã để lại như một di sản cho nước Anh hiện đại.
Không gian trong phim rất ản đạm, lạnh lẽo với tông màu xám-trắng cùng tiếng kèn văng vẳng quen thuộc của vùng đất Scotland là lễ tiễn đưa đứa con duy nhất của vợ chồng Hamlet về miền cực lạc.
Ba mụ phù thuỷ xuất hiện trong sương mù, trong trận đánh then chốt nhằm thể hiện lòng trung thành với vua Duncan, xứ Scotland với đạo quân cứu viện cuối cùng, chống lại quân xâm lược Nauy hùng mạnh…
First Witch
When shall we three meet again
In thunder, lightning, or in rain?
Mụ phù thuỷ thứ 1 hỏi: Khi nào chúng ta sẽ gặp lại nhau? Dưới sấm chớp, dưới tia lửa hay dưới trời mưa?
Second Witch
When the hurlyburly’s done,
When the battle’s lost and won.
Mụ thứ 2: Khi chiến tranh và những xáo trộn ngoài kia chấm dứt. Khi mà trận chiến sinh tử kẻ mất người còn chấm dứt.
Third Witch
That will be ere the set of sun.
Mụ thứ 3: Trước khi mặt trời lặn.
First Witch
Where the place?
Mụ thứ nhất: Nơi nào?
Second Witch
Upon the heath.
Mụ thứ 2: Trên cánh đồng cỏ hoang vụ mọc đầy cỏ dại kia.
Third Witch
There to meet with Macbeth.
Mụ thứ 3: Ở nơi đó, chúng ta sẽ gặp Macbeth.
Tại sao phải có 3 mụ phù thuỷ? 3 mụ này là ai? Là ai chẳng quan trọng. Quan trọng, họ chính là người đã tiên đoán Macbeth sẽ trở thành vua của Scotland, trong khi người thừa kế ngai vàng của vua Duncan chính là Malcolm. Mạch phim cứ diễn ra chậm chạp nhưng đầy u uất, toan tính gói trong những khuôn hình thật đẹp, thật hoang sơ, hùng vĩ, vắng lặng và những diễn xuất của dàn diễn viên không thể sai dưới phông nền đó.
“Hãy giết vua Duncan. Macbeth hãy giết vua Duncan. Nếu đứa con em sinh ra, nuôi lớn bằng bầu sữa của em, dù em đã hứa với chàng, em cũng sẽ giết nó. Hãy hứa với em, thì chàng sẽ làm được. Hãy giết vua Duncan và chiếm lấy ngai vàng“ – Lời của Lady Macbeth, lời của người đàn bà kêu gọi sức mạnh của bóng tối, của quỷ dữ, của trái tim khô lạnh đôn thúc chồng mình đảo chính.
“Liệu đôi bàn tay ta có thể rửa sạch không?” Hamlet.
“Họ giao cho ta một chiếc vương miện không có đá lấp lánh. Chính Banquo, người đã sát cánh cùng ta, đã ám ảnh chiếc ngai vàng của ta. Ta sợ dòng máu hoàng gia trong hắn. Ta sợ máu liều lĩnh trong con người của hắn” – Hamlet “Trong một tiếng nữa, ta sẽ cho các ngươi đia điểm để giải quyết Banquo và tất cả những gốc rễ của hắn phải được dẹp gọn gàng.”
“Macduff, thane of Fife, người đã phò trợ ta, bỏ trốn sang Anh Quốc vô thần, ta sẽ giết cả vợ con của hắn. Ta đã thiêu sống vợ và 3 đứa con của hắn” – Macbeth
“Ta tìm lại đứa con của ta đã mất. Ta tìm lại chính ta dưới ánh sáng của cây thập tự giá và ta ra đi” – Lady Macbeth trước khi ra đi, giã từ trần thế, để lại Macbeth đơn thân đối đầu với sự ám ảnh, với hào quang lịm tắt, với ngai vàng truất phế từ đứa vua Duncan.
Những lớp bụi vàng phủ lấy bóng người, dáng người, mặt người. Những lớp bụi vàng phủ lên mặt kiếm, lớp áo giáp, bộ lông ngựa. Những lớp bụi vàng phủ lên lòng tham lam, nỗi áo ánh của con người. Những lớp bụi vàng phủ cả lên đường đi, định mệnh, số phận, làm Macbeth lạc lối.
Những tiếng trống vang hồi như thúc vào tim vào tâm trí, vào chính lòng tham vô đáy đang ẩn chìm đâu đó trong tâm hồn của chúng ta, trong những thước phim cuối.
Liệu ta có nên đối mặt với số phận? Nếu 3 người đàn bà phù thuỷ hiện ra mong manh vẽ cho ta một con đường số phận, ta buộc phải đi hay khước từ?
Có quá không khi Michael Fassbender được sinh ra để đóng phim, phiêu diêu trong những thước phim nghệ thuật và trở thành hiện thân không thể hoàn hảo hơn, của The King of Scotland, Macbeth? Diễn xuất điên rồ qua ánh mắt và hoàn hảo qua từng cử chỉ. Một ngôi sao hạng A xứng tầm của Hollywood.
Hail, Macbeth
Hail, Michael Fassbenber
Hail, Justin Kurzel.
