Đầu tháng 5–2019, kênh truyền hình Deutsche Welle có trụ sở tại Berlin (Đức) đã phát lại trên kênh Facebook của họ một tập phim nằm trong chuỗi DW Stories với tựa đề: India’s Sacred Hair Extensions với một đoạn miêu tả chính: “These Indian women thought their hair was going to the gods. But it ended up in a Parisian salon.” (Tạm dịch: Những người phụ nữ Ấn Độ nguyên cúng dường và dâng mái tóc của họ đến các Đấng thiêng liêng nhưng cuối cùng thì tóc của họ lại nằm trong những cửa hàng salon ở thủ đô Paris–Pháp. Tất nhiên là họ không hề hay biết!)
Tôn giáo và chính trị là những đề tài vô cùng nhạy cảm và có thể liệt vào danh sách cấm kỵ ở một vài quốc gia. Riêng tại Mỹ, một quốc gia phóng khoáng và tự do, Thiên chúa giáo vẫn chiếm ¾ và ảnh hưởng rất sâu rộng đến tư duy của người Mỹ, cũng tương tự như Ấn Độ Giáo tại Ấn Độ và câu chuyện cúng dường mái tóc mà kênh DW đã dựng thành phóng sự kia. Chúng ta chọn lựa một Tôn giáo để hướng-thiện hay chúng ta đang bị chính Tôn giáo của chúng ta điều khiển và đóng khung tất cả mọi suy nghĩ lẫn hành động đang ẩn dưới hai chữ đức-tin? Câu trả lời có thể tìm thấy trong bộ phim điện ảnh Boy Erased được phát hành cuối năm 2018 vừa qua khi đạo diễn Joel Edgerton chuyển thể thành phim tác phẩm cùng tên của nhà văn Garrad Conley.
Nếu bạn là một mục sư của đạo Tin lành, tiếng nói của bạn được nhiều giáo dân tin tưởng, rồi một ngày đẹp trời bạn phát hiện ra con trai của mình là kẻ đồng tính, bạn sẽ làm gì?
Nếu bạn là con trai của một mục sư Tin lành, gia đình đang yêu thương và vẽ ra cho bạn một tương lai tươi sáng, rồi một ngày đẹp trời bạn bị “tố” với gia đình của mình rằng mình là một kẻ đồng tính, bạn sẽ làm gì?
Nếu bạn là vợ của một mục sư Tin lành, mẹ của một cậu con trai kháu khỉnh và độc nhất trong cuộc đời bạn, rồi một ngày đẹp trời bạn chứng kiến con trai mình bị chất vấn, bị đưa vào trại-cải-tạo mà cậu ta không hề mong muốn, bạn sẽ làm gì?
Ba nhân vật trong ba trường hợp kể trên là tuyến nhân vật chính xoay quanh nội dung câu chuyện của Thanh Tẩy (2018). Quá đáng khen cho ai đã chọn hai chữ Thanh Tẩy cho tựa đề tiếng Việt của bộ phim. Thanh tẩy nghe vừa nhẹ nhàng nhưng cũng vừa đủ làm người xem liên tưởng đến sự gột rửa một thứ gì đó rất dơ bẩn. Và cái thứ dơ bẩn đó, ở khuôn khổ của bộ phim, chính là sự đồng tính của một cậu con trai rất bình thường về mặt thể chất, trong một gia đình ngoan đạo.
Người Mỹ, trong tất cả mọi vấn đề của cuộc sống, rất thích phản biện, hay nói cách khác là critical thinking/reading–đây cũng là môn học phổ biến và khó nhất trong các trường đại học/cao đẳng vì họ đòi hỏi sinh viên phải biết phản biện vấn đề, tìm dẫn chứng, suy luận và chọn lựa một kết luận cho riêng mình. Hãy cùng điểm qua những lý thuyết mà người đứng đầu trại-cải-tạo đã thanh-tẩy đầu óc của các học viên có-vấn-đề của mình trong Act 1 của phim:
1.
Vấn đề: Bạn không thể sinh ra đã là đồng tính được, đó là dối trá.
Kết luận: Đồng tính là sự lựa chọn vì bạn đã chọn lựa nó.
Chứng minh:
–Cameron, cháu có chơi bóng bầu dục, đúng không?
–Đúng vậy.
–Cháu được sinh ra và biết chơi bóng bầu dục liền hay sao?
–Không!
–Vậy thì cháu đã lựa chọn để chơi bóng bầu dục đúng không?
–Đúng vậy!
–Đó là hành vi. Nếu Cameron không chơi bóng bầu dục thì cậu ấy sẽ không còn là cầu thủ nữa. Chúng ta phải nhận biết được hành vi của chúng ta là từ đâu, từ đó chúng ta mới có thể cắt bỏ nó đi được.
Câu hỏi được đặt ra ở đây, đồng tính có phải là một sở thích giống như bóng bầu dục không? Sự đồng tính bắt nguồn từ sở thích hay nó là thứ cảm xúc đã được sắp đặt sẵn khi chúng ta được sinh ra? Chúng ta thử phản biện xem sao:
–Chúng ta được quyền lựa chọn, đúng không? Bởi tất cả xuất phát từ hành vi.
–Đúng!
–Vậy tôi không muốn trở thành một cầu thủ bóng bầu dục. Tôi muốn trở thành một tỷ phú.
–Vậy thì anh cứ trở thành một tỷ phú.
–Bằng cách nào để tôi chọn trở thành một tỷ phú khi bây giờ tôi chỉ còn 100.000 vnđ trong tài khoản?
–[Bạn có phản biện nào không? Xin comment bên dưới!]
Hay
–Nếu tôi không lựa chọn để trở thành một cầu thủ bóng bầu dục, tôi có quyền được lựa chọn để mình trở thành đức Phật/đức Chúa trời. Bởi tất cả là sự lựa chọn, là hành vi. Tôi ngưỡng một đức Phật/đức Chúa trời và tôi muốn trở thành họ (cũng giống như ngưỡng mộ và muốn trở thành một ngôi sao.) Sau khi tôi trở thành đức Chúa trời, tôi sẽ huỷ bỏ điều lệnh cho rằng đồng tính là một tội lỗi.
––[Bạn có phản biện nào không? Xin comment bên dưới!]
2.
Vấn đề: L[esbian] G[ay] B[isexual] T[transexual ] Hãy nghĩ về hậu quả của những lựa chọn này
Kết luận: LGBT dẫn đến tình trạng cưỡng bức, bạo hành, AIDS. Các bạn đã làm những việc tội lỗi gì?
Phản biện:
Vậy thì những cặp vợ-chồng bình thường sống cùng nhau sẽ không dẫn tới bạo hành, cưỡng bức hay AIDS? Mại dâm nữ và không sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục của Nam-Nữ sẽ không dẫn tới AIDS sao? Vấn đề của những hệ luỵ này đâu nằm riêng biệt trong việc đồng tính và đồng tính không phải là một sự lựa chọn.
Những người đồng tính không lựa chọn để đồng tính như lựa chọn bơi lội hay bóng đá hay cầu lông. Những người đồng tính họ có cảm xúc với những người đồng giới và quan hệ tình dục cùng với những người mà họ có cảm xúc. Chỉ đơn giản là như vậy.
Khi bộ phim Boy Erased công chiếu cuối năm 2018, các cụm rạm ở tiểu bang Arizona hầu như không ưu ái với các suất chiếu và cụm rạp ở các downtown thành phố lớn. Bởi đề tài đồng tính và tôn giáo đôi khi cũng rất nhạy cảm ở thực tế và khó để có thể trở thành một bộ phim hấp dẫn, ướt át như Brokeback Moutain của Lý An năm 2005. Nhưng suy cho cùng, Boy Erased lại có một giá trị lý luận rất cao cùng dàn diễn viên rất điêu luyện.
Lucas Hedges sau Manchester by the Sea (2016) và Three Billboards Outside Ebbing, Missouri (2017) đã có dịp thể hiện một vai diễn rất chân thật với chân dung của Jared Eamons. Nét mặt ngây thơ và dáng người mảnh của Lucas đã kéo người xem theo mạch phim đi từ ngỡ ngàng này đến ngỡ ngàng khác. Lucas hay Jared, Jared hay Lucas, đó là điều người xem không thể phân biệt được.
Ô. Nicole Kidman và Russell Crowe, hai củ gừng cay nồng điêu luyện trong vai cha và mẹ của Jared đã tạo thành hai điểm nhấn quan trọng trong mạch phim. Nếu không có Nicole và Russell, bộ phim sẽ không thể đạt được ngưỡng nghệ thuật xuất sắc như vậy.
Cuối cùng, Thanh Tẩy–Boy Erased (2018) là một trong những bộ phim đồng tính có cảnh nóng…chán nhất trong lịch sử với đúng một cảnh cưỡng hiếp, không, chính xác là cưỡng bức tình dục trong phòng ngủ ký túc xá của Henry và Jared. That’s it! Bởi đây không phải là phim khiêu dâm mà hơn hết, đây là một cuộc đối đầu hay chính xác hơn là đối thoại giữ đồng tính và tôn giáo.
Và quay trở lại với câu chuyện về những người phụ nữ Ấn Độ cúng dường tóc ở đầu bài viết. Nếu bạn là họ, sau khi biết được sự thật, bạn có tiếp tục cúng dường tóc nhưng một nghi lễ tôn giáo mình đã theo đuổi với cả đức tin hay mình sẽ làm khác đi? Dường như Đức Giáo Hoàng đã công nhận hôn nhân đồng tính rồi thì phải. Thế giới đang ngày một khác đi và tôn giáo, có lẽ cũng sẽ điều chỉnh để hoàn thiện con người hơn, không phải kìm hãm họ.
Phỏng vấn ngắn với Garrad Conley (trái), tác giả của cuốn sách Boy Erased.
–Anh có thể chia sẻ suy nghĩ của mình về PrEP (Pre Exposure Prophylaxis) – chiến lược điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV đối với những người âm tính giúp giảm thiểu đến 90% nguy cơ lây nhiễm?
Trong tất cả những phương án tạm thời chữa căn bệnh này, tôi nghĩ PrEP là điều kỳ diệu. Từ bây giờ, chúng ta sẽ không còn sống trong sợ hãi, lớn lên trong những câu chuyện kể đến rùng mình và ám ảnh về HIV/AIDS. Tất nhiên, PrEP không thể trở thành một cái cớ để chúng ta lơ là về an toàn trong tình dục. Nói tóm lại, tất cả những gì giúp con người đẩy lùi được bệnh tật đều là một điều đáng để lưu tâm và hoan nghênh.
–Một niềm tin trong tình yêu có tồn tại trong suy nghĩ của anh không?
Có! Tôi đã từng nghĩ rằng sẽ vô cùng khó khăn để giữ một niềm tin về tình yêu giữa hai cá thể khác nhau qua năm tháng; nhưng càng sống lâu, suy nghĩ của tôi trở nên linh hoạt và mềm dẻo hơn.
–Anh sẽ gọi món gì khi đi vào quán bar?
Old-Fashioned. Đi quán nào tôi cũng gọi món này, mỗi món làm mỗi vị khác nhau cũng là cái hai để trải nghiệm.
(Thông tin thêm về cách pha chế một ly Old-Fashioned coctail. Để làm được món này, chúng ta phải có bitter. Bitter có vị đắng và màu sậm vì đây là một loại rượu được ngâm với thảo mộc, rễ cây, quế, hồi, vỏ của họ citrus như cam-chanh cùng đường caramel và nhiều nguyên liệu khác. Loại bitter dùng trong ly Old-fashioned có tên Angostura Aromatic Bitters.
Chuẩn bị một viên đường trắng, nhỏ vài giọt Angostura Aromatic Bitters lên cho ướt đường, đặt xuống ly và dùng chày gỗ/kim loại ép nhẹ cho đường dẹp dưới đáy cốc rồi tán nhuyễn ra thành ly. Sau đó, thêm một chút whiskey/rượu mạnh brandy và cuối cùng là một lớp vỏ cam/chanh xoắn lại đặt gọn trong ly để tạo vị thơm trái cây tự nhiên. Cũng có nơi cho thêm rượu bourbon, đá hoặc soda hoặc nước).
–Nếu có cơ hội để thay đổi bản thân mình trong sáu tháng tới, anh sẽ thay đổi điều gì?
Tôi muốn con người mình trở nên rộng lượng hơn với chính mình. Đôi khi tôi chợt nghĩ: “Sao họ trông cool thế?” Con người ai cũng được sinh ra với sự ganh tỵ khi nhìn thấy người khác có những điều nổi trội hơn mình, nhât là trên mạng xã hội. Tôi ngừng tham gia mạng xã hội một thời gian và quay lại với tâm thế thoải mái dành cho bản thân mình hơn.
–Ký ức về thời điểm sớm nhất trong đời mà khi đó, anh thấy mình khác biệt?
Tôi nghĩ đó là khi tôi học lớp 3 hoặc lớp 4 gì đó. Tôi có một người bạn rất thân tên Nathan. Hai đứa tôi dính với nhau như sam, và cả hai đều không nhận ra điều đó cho đến khi mọi người bắt đầu nói: “Ê, sao mày chạm vào người nó thường xuyên vậy?”
–Điều gì khiến anh cảm thấy không an tâm nhất về chính mình?
Cân nặng. Các số đo nhảy lên nhảy xuống chóng hết cả mặt.
–Ai là người quan trọng nhấtt trong đời anh?
Mẹ tôi.
–Lời khuyên nào đáng nhớ nhất mà anh từng nhận được?
Tôi nhận được một lời khuyên từ Cheryl Strayed trong một buổi tối trước khi quyển sách Boy Erased của tôi được phát hành. Tôi đã rất lo lắng vì có thể cả gia đình tôi sẽ ghét tôi lắm khi tôi phát hành câu chuyện thật về đời mình. Nhưng Cheryl đã nói với tôi: Ai ghét cậu thì họ vẫn sẽ tiếp tục ghét đó! Còn ai thương cậu thì dù cậu làm gì, họ vẫn thương!
